از کاربرد جرثقیل چه می دانید؟

همه ما اسمش را شنیده ایم یا خودش را در خیابانی دیده ایم، بله جرثقیل؛ اما آیا از کاربرد جرثقیل اطلاع کافی داریم؟ آیا کاربری همه انواع جرثقیل شبیه به هم هست؟ از جرثقیل در کجاها استفاده می شود؟ غیر از ساختمان سازی در جاهای دیگر هم استفاده می شود؟

 

در این جا می خواهیم در مورد کاربری جرثقیل ها صحبت کنیم و انواع آن را بشناسیم. پس با ما همراه باشید.

 

جرثقیل چیست؟

 

جرثقیل (جراثقال) یا به فارسی سنگینبر یا گرانکش، ابزاری است برای بلند کردن و جابه جایی بارهای سنگین. در قدیم جرثقیل نیروی انسان یا حیوان را به کار می برده است.

 

کاربرد جرثقیل در چیست؟

 

برای آنکه اقدام به اجاره جرثقیل کنیم بهتر است اندکی درباره کاربری جرثقیل هم بدانیم و اول انواع آن را بشناسیم. جرثقیل ها در شکل های مختلفی برای کارکردهای خاصی طراحی و تولید می شود که در ادامه به آن می پردازیم.

 

 

انواع جرثقیل بر اساس سایت ویکی پدیا

 

جرثقیل یا سنگینبر بنا بر کاربردشان در گروه های مختلف زیر دسته بندی می شوند:

 

• جرثقیل برجی یاتاور کرین: معمولا از این نوع جرثقیل در ساختمان های بلند و مرتفع استفاده می شود و به سه شکل روی زمین نصب می شود.

 

• جرثقیل های سقفی: از این نوع جرثقیل در سالن های تولیدی و صنعتی یا سایر خطوط (انبار، تعمیر و غیره) در ارتفاع روی خطوط باربر کناری قبل نصب هستند. اغلب به دو صورت جرثقیل سقفی تک پل و جفت پل استفاده می شود.

 

 

• جرثقیل دروازه ای: از این نوع جرثقیل به دو صورت دروازه ای و نیم دروازه ای استفاده می شود.

 

• جرثقیل بازویی: این جرثقیل به دو شکل بازویی (دیواری) یا ستونی بازویی، در صنایع مورد استفاده است.

 

• جرثقیل آویز: از این نوع جرثقیل در سالن ها و مکان های با محدودیت ارتفاع و نیز خطوط مونتاژ سری (خودروسازی و غیره) در ظرفیت تا نهایت 5 تن قابل استفاده است.

 

• جرثقیل خاص: این نوع جرثقیل ها با ترکیب شدن گروه های قبلی استفاده می شوند که در موارد خاصی مثل پشته کردن و غیره کاربرد دارند.

 

لیست انواع جرثقیل

 

جرثقیل ها از منظر ساختار ظاهری به انواع زیر تقسیم می شوند:

 

• جرثقیل خودکشش چرخ زنجیری (crawler crane)

   

این سنگینبرها از ظرفیت تقریبا 20 تن تا 4000 تن ساخته می شوند و می توانند با بار حرکت کنند. این نوع جرثقیل ها به پایه های تعادل نیاز ندارد. سرعت حرکتش پایین هست و فشار کمی به زمین وارد می کند.

این دستگاه، خیلی سنگین است و برای رفتن از یک کار به کار دیگر بعه دستگاه های دیگری نیاز دارد یا احتیاج دارد اجزا مختلفی باز شود.

 

• جرثقیل خود کشش چرخ لاستیکی

این دستگاه در ظرفیت های 5 تا 35 تن ساخته و عرضه می شود. تا سرعت تقریبا 50 کیلومتر در ساعت می تواند حرکت کند. از جاده ها می تواند استفاده کند و یا خارج از جاده هم حرکت کند.

این جرثقیل فشار زیادی را به زمین وارد می کند. همچنین این جرثقیل، هم با بوم خرپایی و هم با بوم تلسکوپی ساخته می شود.

 

• جرثقیل کامیونی

در این نوع از جرثقیل ها، تجهیزات بالابری بر پشتکامیون ها نصب می شود. این ها سرعت بالایی داشته و می توانند در جاده ها رفت و آمد کنند. این دستگاه ها برای کارهای یک باره خیلی مناسب هستند.

از این دستگاه در نوع موجود است: خرپایی و تلسکوپی.

 

• جرثقیل توپوگرافی سخت

 

این نوع جرثقیل، خود کشش چرخ لاستیکی است و برای کارهای خارج جاده ای استفاده می شود. قابلیت صعود به شیب بالا و فاصله آزاد زیاد را دارد. این نوع جرثقیل ها از پایه ها برای پایداری از پایه های تعادل استفاده می کنند. یک موتور دارند و برای کارهای بالابری و نیز حرکت ارابه استفاده می شوند که در زیر ارابه قرار می گیرد.

این دستگاه چرخ های بزرگ دارد و اغلب همه چرخ هایش فرمان پذیر هستند. دو محور و چهار چرخ دارد. چرخ هایش بزرگ است و به هم بزرگ است. این ماشین ها می توانند از جاده ها هم استفاده کنند ولی سرعت حرکت شان نهایتا تا 50 کیلومتر بر ساعت است. در مسافت های طولانی بایستی با دستگاه دیگری جابه جا بشوند. ضمنا این دستگاه ها در ظرفیت های 20 تا 90 تن ساخته می شوند.

 

• جرثقیل های تمام توپوگرافی

 

این دستگاه هم مانند جرثقیل کامیونی می تواند در جاده ها حرکت کند و با سرعت زیاد حرکت می کند. هم در مناطق با توپوگرافی سخت، مانور پذیری جرثقیل های مدل سخت را دارد.

این دستگاه برای حرکت در مسافت های طولانی در جاده ها ساخته شده است. 2 تا 9 محور دارد و برای ظرفیت های تا 2000 تن طراحی و تولید شده است. دو کابین داشته و فضای آزاد زیادی دارد و مانورپذیری آنها زیاد است. چون در سایت و جاده ها حرکت و عملکرد بهتری دارند، برای کارهای پراکنده مناسب هستند. و به خاطر ویژگی کامیونی هیدرولیکی و توپوگرافی سخت در ظرفیت مشابه، گران تر از آنها هستند.

 

• جرثقیل های بالابری سنگین (heavy lift cranes)

 

این دستگاه از یک بوم و وزنه های تعادل که هر یک روی چرخ های زنجیری جداگانه قرار گرفته اند و در ظرفیت های 600 تا دو هزار تنی ساخته می شوند. برای کم کردن فشار در بوم از یک پایه عمودی و نیز یک خرپای مایل استفاده می شود. این دستگاه، وزنه های تعادل اضافی، دارد و روی یک سکوی اضافی هم قرار گرفته است.

 

• جرثقیل های شناور (Floating cranes)

 

از این نوع جرثقیل به طور معمول در کارهای پل سازی و ساخت بنادر استفاده می شود. به منظور بارگیری و تخلیه بارهای سنگین کشتی هم می توان از آن ها استفاده کرد. این دستگاه معمولا در روی برج ها قرار گرفته و ظرفیت های تا 10 هزار تن دارد. همچنین این جرثقیل ها برای بیرون کشیدن کشتی های غرق شده هم استفاده می شود.

 

 

• جرثقیل های ریلی

 

این جرثقیل بر روی واگن های با چرخ های فلزی قرار می گیرد و روی خط آهن حرکت می کند. کاربرد جرثقیل ریلی را در کارهای تعمیر، نگهداری و ساخت خطوط می توان دید. ضمنا برای تخلیه و نیز بارگیری قطارها هم استفاده می شود.

 

• جرثقیل های هوایی (Air cranes)

 

یک سری هلیکوپترهایی برای جابه جایی اجسام سنگین طراحی شده اند. برای رفتن به مناطقی که استفاده از دیگر جرثقیل های ممکن نیست. مناسب است. برای قرار گرفتن اجسام بر بالای برج ها، خاموش کردن آتش در جنگل ها، نجات در حوادث غیرطبیعی و غیره، کاربردهای این دستگاه است.

این دستگاه در حد ظرفیت باربری خودش می تواند اشیای مختلف مانند قایق، خودرو و ظروف بزرگ آب، قطعات و تجهیزات ساختمانی و غیره را جابه جا کند.

 

• جرثقیل لودر

 

این دستگاه یک بازوی مفصل دار و البته معمولا تلسکوبی دارد که روی کامیون ها نصب می شود. کاربرد جرثقیل لودر برای بارگیری و تخلیه آنهاست. اپراتور بایستی در اطراف دستگاه حرکت کند تا موقعیت بار را تشخیص دهد. کنترل می تواند به صورت راه دور باشد.

 

• جرثقیل های برجی (Tower cranes)

 

این نوع جرثقیل، پایه ای عمودی و بلند دراد که در نزدیک سازه قرار گرفته و می تواند در ارتفاعات زیاد و مساحت محدود، سرویس دهی زیاد داشته باشد. این جرثقیل، خودش انواع مختلفی دارد مانند: جرثقیل برجی بابوم زاویه دار، جرثقیل برجی با بوم افقی، جرثقیل برجی متحرک (روی چرخ زنجیری، ریلی و کامیونی) و جرثقیل برجی بالارونده.

 

جمع بندی

 

همان طور که دیدید در این مقاله به طور مفصل به انواع جرثقیل اشاره شده و توضیح داده شد تا به شما در انتخاب و اجاره جرثقیل کمک کننده باشد.